Koszyce Maraton – nostalgia i wspomnienia

Najstarszy maraton w Europie – Koszyce to kopalnia wspomnień, emocji i wspaniałych sukcesów. Organizatorzy bardzo dbają, aby ta historia była we właściwy sposób upamiętniona.

W czwartek 7 września w Muzeum Wschodniosłowackim w Koszycach zostaną otwarte bramy wyjątkowej wystawy „Stulecie maratonu w Koszycach”. Dzięki bogatemu archiwum i wcześniej niepokazywanym eksponatom muzeum zapewni zwiedzającym ciekawą podróż w maratońską przeszłość.

Kilka dni później, we wtorek 12 września, jubileuszowy maraton zostanie zaprezentowany także w siedzibie Parlamentu Europejskiego w Strasburgu, gdzie organizatorzy zaprezentują równie atrakcyjną wystawę, podkreślającą ważne wydarzenia w szerszym kontekście danych dekad w Europie w ciągu ostatniego stulecia.

W niedzielę 3 września z Koszyc wystartuje charytatywna sztafeta, w której 12 uczestników w ciągu 9 dni pokona dystans 1291 km do Strasburga, aby zademonstrować nasze przesłanie pokoju, przyjaźni, tolerancji i niesienia pomocy potrzebującym.

Oficjalnie setną rocznicę maratonu otworzymy w przededniu jego startu urozmaiconym i ciekawym programem. Koncerty i występy muzyczne uzupełnią całość jubileusz. Najpierw zostanie odsłonięta Tablica Światowego Dziedzictwa Lekkoatletycznego, którą Prezydent World Athletics Sebastian Coe przyznał Maratonowi Koszyckiemu za wkład w rozwój lekkiej atletyki.

Kilka minut później ogień maratonu zostanie rozpalony podczas ceremonii inaugurującej wielki jubileusz imprezy na Placu Maratonu Pokoju, w pobliżu kultowego pomnika maratończyka.

Program otwarcia rozpocznie się w sobotę, 30 września, o godzinie 17:30.

Planując wyjazd i start w Koszycach przypominamy, że w piątek od 10:00 do 19:00 będzie otwarte Expo, w którym będzie można odebrać numery startowe. Będzie ono czynne również w sobotę od 9:00 do 20:00.

Odbędzie się również projekcja filmu opowiadającego o historię maratonu, a odwiedzający będą mogli spotkać się na sesji z udziałem elitarnych biegaczy i członków Diamentowego Klubu, czyli zawodninków, którzy przebiegli maraton w Koszycach min. 25 razy.

Szczegółowy program Expo opublikujemy na naszej stronie we wrześniu.

W sobotę 30 września dwa największe słowackie miasta połączy specjalny pociąg, który zawiezie do Koszyc biegaczy z Bratysławy i całej Słowacji. Wyruszy rankiem o 9:12 i zabierze wszystkich z powrotem w niedzielę 1 października z Koszyc o 15:50.

Sama podróż pociągiem będzie również bardzo ciekawa. Uprzyjemnimy biegaczom około 5-godzinną podróż w imprezowym wagonie, który oferuje prezentacje i dyskusje z trio prelegentów, którzy poruszają tematy związane z treningiem, odżywianiem i regeneracją.

—

Koszyce Maraton na muralach.

Jubileuszowy maraton w Koszycach zainspirował artystów Viktora Fehera i Samuela Velebnego do samodzielnego opracowania tego tematu w oryginalnej formie. Na budynku mieszkalnym położonym bezpośrednio przy trasie maratonu stworzyli monumentalne malowidło przedstawiające pięć biegnących postaci, symbolizujące skalę i historię tego wydarzenia.

Wśród przedstawionych są Karol Halla, pierwszy zwycięzca z 1924 r, niezapomniany Abebe Bikila, który triumfował w Koszycach w 1961 roku oraz  rekordzista trasy (2:07:01), reprezentant Afryki, którego rodacy zdominowali maraton w ostatnich latach. Przedstawiona jest również Kathrine Switzer, która swoim odważnym biegiem w Bostonie w 1967r walczyła o emancypację kobiet w tym sporcie i pośrednio jest jednym z powodów, z których od 1980 r widzimy kobiety na trasie maratonu w Koszycach. Ostatnia pokazana postać to Milan Roskopf , rekordzista Guinnessa, który co roku kończy maraton żonglując piłeczkami i tym samym reprezentuje biegaczy, którzy swoją różnorodnością  tworzą niepowtarzalny klimat koszyckiej imprezy.

60 lat temu…

Amerykanin Leonard „Buddy” Edelen wrócił do Koszyc w 1963 roku, najwyraźniej nie mogąc zapomnieć swojej z roku wcześniejszego, kiedy zajął drugie miejsce za zwycięskim Pavlem Kantorkiem. Wrócił jednak w roli zdecydowanego faworyta, co wynikało z liderowania na listach światowych z czasem 2:14:28, osiągniętym 15 czerwca w Chiswick w Anglii. Kantorek nie startował z powodu kontuzji, ale obok Edelena na liście faworytów znaleźli się zawodnicy z czołówki światowej: Sergej Popov, Basil Heatley i Václav Chudomel. Oczekiwania były duże, ale w pierwszej części dystansu przeszkadzał przeciwny wiatr. Po nawrocie zawodnicy zaczęli przyspieszać do tego stopnia, że dobrze dysponowany Edelen zaczął stopniowo uciekać rywalom. Do mety dobiegł z czasem 2:15:09, co było nowym rekordem trasy, który był o ponad dwie i pół minuty szybszy od poprzedniego. Sędziowie odnotowali ciekawy przypadek Siergieja Popowa, który dotarł do mety dokładnie w tym samym czasie, kiedy wygrał w Koszycach w 1959 roku.

Światowy ranking na koniec roku wyglądał imponująco. Z trzech najlepszych wyników dwa należały do Edelena, a trzy wyniki z Koszyc znalazły się w pierwszej dwudziestce podsumowania sezonu.

1. Leonard EDELEN (ZSRR) – 2:15:09

2. Sergej POPOV (ZSRR) – 2:17:45

3. Václav CHUDOMEL (Czechosłowacja) – 2:18:02